To Finasteride και ανδρική Ανδρογενετική Αλωπεκία

  • Επιστημονική επιμέλεια κειμένου: Dr. Κωνσταντίνος Αναστασάκης MD, PhD, FISHRS, ABHRS Secretary, Χειρουργός Κεφαλής & Τραχήλου

To Finasteride 1 mg (εμπορική ονομασία Propecia®) είναι μία από του στόματος χορηγούμενη αγωγή για την αντιμετώπιση της ανδρικής Ανδρογενετικής Αλωπεκίας (ΑΓΑ). Είναι η μόνη αγωγή από το στόμα ενάντια στην ΑΓΑ η οποία έχει εγκριθεί τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων και Τροφίμων (Food and Drug Administration, FDA) με ένδειξη ενάντια στην τριχόπτωση που προκαλείται από ΑΓΑ και συνταγογραφείται από ιατρούς σε ολόκληρο τον κόσμο. 

To Finasteride αναπτύχθηκε αρχικά για την αντιμετώπιση της την καλοήθους υπερτροφίας του προστάτη (ΚΥΠ) και κυκλοφορεί με την εμπορική ονομασία Proscar® σε δοσολογία Finasteride 5mg. Ακόμα και σήμερα χρησιμοποιείται με άριστα αποτελέσματα ενάντια στην υπερτροφία του προστάτη και έχει οδηγήσει σε μείωση τουλάχιστον κατά 50% των χειρουργείων που γινόταν στον προστάτη πριν την εμφάνιση του Finasteride.

Μετά την επιτυχία του Finasteride στην αντιμετώπιση της ΚΥΠ, οι ερευνητές μελέτησαν τη χρήση του στην αντιμετώπιση της ΑΓΑ, καθότι παρατήρησαν πως όσοι ελάμβαναν το Finasteride, έβγαζαν και μαλλιά!

Αυτές οι μελέτες επιβεβαίωσαν ότι με δόση Finasteride 1mg τη μέρα, (εμπορική ονομασία Propecia®) είναι αποτελεσματική στην αντιμετώπιση της ΑΓΑ στους περισσότερους άνδρες, σχεδόν στο 90%. Η δοσολογία αυτή βρέθηκε ότι συνδύαζε υψηλή αποτελεσματικότητα με τις λιγότερες παρενέργειες. Το σκεύασμα Proscar® (Finasteride 5mg) κυκλοφορεί από το 1996 στην Ελλάδα ενώ το σκεύασμα Propecia® (Finasteride 1mg) κυκλοφόρησε το Μάιο του 2010. Όλα αυτά τα χρόνια, η εμπειρία από τη χρήση του Finasteride 5mg για την αντιμετώπιση της καλοήθους υπερτροφίας του προστάτη είναι τεράστια, ενώ πλέον έχει αποκτηθεί σημαντική εμπειρία και από την αντιμετώπιση της ΑΓΑ. Το Propecia® έχει αποδειχτεί να έχει χαμηλότατο προφίλ ανεπιθύμητων ενεργειών και όπως θα αναλυθεί, η ασφάλεια και ανεκτικότητά του Finasteride είναι άριστες.

Μετά από πολλά χρόνια έρευνας και χρήσης σε εκατομμύρια ασθενείς, έχει αποδειχθεί ότι το Finasteride 1mg είναι μακροπρόθεσμα αποτελεσματικό και ασφαλές στην αντιμετώπιση της ΑΓΑ σε άνδρες όλων των ηλικιών και εθνικοτήτων. Το Finasteride 1mg χρησιμοποιείται μόνο του ή σε συνδυασμό με το Minoxidil ως φαρμακευτική αγωγή αλλά και επικουρικά για να «συμπληρώσει» το αποτέλεσμα της Μεταμόσχευσης Μαλλιών. Το Finasteride απαγορεύεται να χρησιμοποιηθεί από γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, δηλαδή πριν την εμμηνόπαυση, εκτός αν λαμβάνονται πολύ αυστηρά μέτρα αντισύλληψης.

Τα αποτελέσματα του Finasteride στην επιβράδυνση της τριχόπτωσης και στη διέγερση νέας τριχοφυΐας έχουν αποδειχθεί να είναι βέλτιστα σε αρχικά και μεσαία στάδια ΑΓΑ. Σε άνδρες με προχωρημένη ΑΓΑ δεν είναι ιδιαίτερα πιθανό να εμφανιστεί νέα τριχοφυΐα με το Finasteride και σε αυτές τις περιπτώσεις προτείνεται μόνο η Μεταμόσχευση Μαλλιών. Σύμφωνα με τις υπάρχουσες επιστημονικές δημοσιεύσεις, το Finasteride έχει βρεθεί γενικά πιο αποτελεσματικό στη διέγερση νέας τριχοφυΐας στην κορυφή του τριχωτού και στην άνω, οριζόντια περιοχή. Είναι λιγότερο αποτελεσματικό στην εμπρόσθια γραμμή του τριχωτού (hairline) και στους κροτάφους. Οι ιατροί που ειδικεύονται στη Μεταμόσχευση Μαλλιών μπορεί να συνταγογραφήσουν το Finasteride για να εμποδίσουν την περαιτέρω τριχόπτωση στις οπίσθιες περιοχές και να πραγματοποιήσουν Μεταμόσχευση Μαλλιών για να παρέχουν κάλυψη στην εμπρόσθια περιοχή του τριχωτού, εκεί δηλαδή που είναι λιγότερο αποτελεσματικό το Finasteride.

Πώς λειτουργεί το Finasteride

Το Finasteride δρα σε μοριακό επίπεδο για να ανακόψει την τριχόπτωση και να διεγείρει τη νέα τριχοφυΐα. Είναι μία αγωγή που επιλεκτικά αναστέλλει τη δραστηριότητα ενός ένζυμου, της 5-α-αναγωγάσης, που μετατρέπει την «ανδρική ορμόνη» Τεστοστερόνη σε μία μορφή που επιδρά αρνητικά στα τριχοθυλάκια, την Διυδροτεστοστερόνη, DHT. 

Το Finasteride λειτουργεί αναστέλλοντας τη δράση της 5-α-αναγωγάσης και αναστέλλει, με αυτό τον τρόπο, την μετατροπή της Τεστοστερόνης σε DHT. Η DHT έχει την ιδιότητα να προκαλεί αλλαγές στα τριχοθυλάκια σε συγκεκριμένες περιοχές του τριχωτού: υπό την επίδραση της DHT τα τριχοθυλάκια σταδιακά συρρικνώνονται, οι τρίχες μεγαλώνουν πιο αργά, χάνουν το χρώμα τους και τελικά τα τριχοθυλάκια καταλήγουν να παράγουν μόνο ξανθό χνούδι.

Το Finasteride δεν έχει άμεση ορμονική, οιστρογονική, προγεστερονική ή άμεση αντι-ανδρογονική δράση.

Αποτελέσματα δράσης του Finasteride

Τα πρώτα θετικά αποτελέσματα της δράσης του Finasteride εμφανίζονται σε περίπου 3 μήνες αγωγής. Αρχικά οι ασθενείς αναφέρουν αναστολή της τριχόπτωσης, έπειτα ανάπτυξη αρχικά αδύναμης τριχοφυΐας, ενώ στους 6 μήνες αρχίζει να εμφανίζεται αύξηση στο ρυθμό ανάπτυξης των τριχών και αύξηση του πάχους τους. Στους 12 μήνες είναι εμφανής η καλύτερη κάλυψη των σημείων με προηγούμενη αραίωση, ενώ μέχρι τους 24-36 μήνες τα αποτελέσματα σταθεροποιούνται και μετέπειτα διατηρούνται. Αποτελέσματα έρευνας με διάρκεια 5 ετών, απέδειξαν ότι η εξέλιξη της ΑΓΑ και μετά τα 2 έτη συνεχίζει να αναστέλλεται όσο χορηγείται η αγωγή.

Το Finasteride ως αγωγή ενάντια στην τριχόπτωση συνταγογραφείται μόνο κατόπιν εξέτασης από το ιατρό που ειδικεύεται στην τριχόπτωση ή στη Μεταμόσχευση Μαλλιών. Το Finasteride δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιείται από γυναίκες και, ιδιαίτερα, από γυναίκες που είναι σε αναπαραγωγική ηλικία και πιθανόν να μείνουν έγκυες.

Για περισσότερες λεπτομέρειες για το Finasteride διαβάστε παρακάτω

Finasteride (εμπορική ονομασία Propecia®)

Χορήγηση

Από το στόμα, δοσολογία 1mg. Αυτή η δόση χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση της ανδρικής Ανδρογενετικής Αλωπεκίας και κυκλοφορεί με την εμπορική ονομασία Propecia®. Με την εμπορική ονομασία Proscar® χρησιμοποιείται σε δοσολογία 5mg για την αντιμετώπιση της καλοήθους υπερτροφίας του προστάτη.

Η δοσολογία Finasteride 1mg, δηλαδή το 1/5 του Proscar®, βρέθηκε ότι συνδύαζε υψηλή αποτελεσµατικότητα µε τις λιγότερες παρενέργειες.

Διαθεσιμότητα

Γενικά, στις περισσότερες χώρες δεν απαιτείται συνταγογράφηση. Το Finasteride 1mg για την αποκατάσταση μαλλιών είναι διαθέσιμο με την εμπορική ονομασία Propecia® και κυκλοφορεί ως Μη Συνταγογραφούμενο Φάρμακο (ΜΗΣΥΦΑ) και στην Ελλάδα.

Το σκεύασµα Proscar® (Finasteride 5mg) κυκλοφορεί από το 1996 ενώ το σκεύασµα Propecia® (Finasteride 1mg) κυκλοφόρησε το Μάιο του 2010 στην Ελλάδα.

Τρόπος δράσης

Το Finasteride δρα σε μοριακό επίπεδο για να ανακόψει την τριχόπτωση και να διεγείρει τη νέα τριχοφυΐα. Το Finasteride επιλεκτικά αναστέλλει τη δραστηριότητα του ένζυμου 5-α-αναγωγάση (5α-R) που μετατρέπει την «ανδρική ορμόνη» Τεστοστερόνη σε μία μορφή που επιδρά αρνητικά στα τριχοθυλάκια, την Διυδροτεστοστερόνη, DHT.

Οι «ανδρικές» ορμόνες, όπως η Τεστοστερόνη έχουν πολλαπλές επιδράσεις στο σώμα, όπως στο δέρμα, στα τριχοθυλάκια και στον προστάτη. Τα τριχοθυλάκια και οι σμηγματογόνοι αδένες στο δέρμα είναι αυτοί που ανταποκρίνονται περισσότερο στις «ανδρικές» ορμόνες.

Η Τεστοστερόνη είναι πιο ισχυρή ορμόνη του φύλου. Οι επιδράσεις της στα τριχοθυλάκια, στο δέρμα και στον ιστό του προστάτη δεν είναι άμεσες. Αυτοί οι ιστοί ανταποκρίνονται σε μία μορφή Τεστοστερόνης που λέγεται Διϋδροτεστοστερόνη (DHT). Η Τεστοστερόνη μετατρέπεται σε DHT στα κύτταρα κάποιων ιστών χάρη σε ένα ένζυμο που λέγεται 5-α-αναγωγάση (5α-R). Η DHT έχει την ιδιότητα να προκαλεί αλλαγές στα τριχοθυλάκια σε συγκεκριμένες περιοχές του τριχωτού: υπό την επίδραση της DHT τα τριχοθυλάκια σταδιακά συρρικνώνονται, οι τρίχες μεγαλώνουν πιο αργά, χάνουν το χρώμα τους και τελικά καταλήγουν τα τριχοθυλάκια να παράγουν μόνο ξανθό χνούδι! 

Το Finasteride εμποδίζει τη δράση της Τύπου ΙΙ 5-α-αναγωγάσης, ενός ενζύμου που μετατρέπει την ανδρική ορμόνη Τεστοστερόνη σε μία πιο ισχυρή μορφή που λέγεται Διϋδροτεστοστερόνη (DHT). Η ορμόνη DHT δρα στα τριχοθυλάκια συγκεκριμένων ορμονο-ευαίσθητων περιοχών του τριχωτού και σταδιακά τα συρρικνώνει και τα καθιστά ανενεργά και ανίκανα να παράγουν πλήρως ανεπτυγμένες τρίχες.

Οι ερευνητές, κατά τη διάρκεια αρκετών ετών ερευνών, βρήκαν ότι η 5-α-αναγωγάση εμφανίζεται με δύο μορφές, που ονομάστηκαν Τύπος Ι και Τύπος ΙΙ.

Το Finasteride είναι αποτελεσματικό στην αναστολή μόνο του Τύπου ΙΙ 5-α-αναγωγάσης. Ο Τύπος ΙΙ 5-α-αναγωγάσης εμφανίζεται σε αφθονία στα τριχοθυλάκια, στους σμηγματογόνους αδένες του τριχωτού και στον προστάτη. Οι ερευνητές βρήκαν ότι:

  • Οι άνδρες με μέτρια έως υψηλά επίπεδα στον Τύπο ΙΙ του ενζύμου (και συνεπώς μέτρια προς υψηλά επίπεδα DHT) είναι πιθανότερο να εμφανίσουν ΑΓΑ και καλοήθη υπερτροφία του προστάτη (ΚΥΠ)
  • Άνδρες με χαμηλά επίπεδα στον Τύπο ΙΙ του ενζύμου (και συνεπώς χαμηλά επίπεδα DHT) είναι λιγότερο πιθανό να εμφανίσουν ΑΓΑ και ΚΥΠ
  • Η αναστολή του Τύπου ΙΙ του ενζύμου 5-α-αναγωγάση μπορεί να μειώσει τα επίπεδα της ορμόνης DHT στα τριχοθυλάκια και στον ιστό του προστάτη και να μειώσει την πιθανότητα εμφάνισης ΑΓΑ και ΚΥΠ.

Ο µηχανισµός δράσης του Finasteride εναντίον της ΑΓΑ είναι πλήρως γνωστός, αντίθετα µε το µηχανισµό δράσης του Minoxidil που παραµένει ασαφής. Υπάρχουν 2 τρόποι µε τους οποίους το Finasteride επιδρά στην ανδρογονο-εξαρτώµενη ανάπτυξη των τριχοθυλακίων:

  • Αναστολή του 5α-R ΙΙ στο συκώτι και στους γονάδες (όρχεις) µε επακόλουθη µείωση των επιπέδων DHT στο σώμα (περίπου κατά 60%) και κατά συνέπεια της ποσότητας DHT που φτάνει στα τριχοθυλάκια (κύρια δράση).
  • Αναστολή του 5α-R ΙΙ του τριχοθυλακίου και τοπική µείωση παραγωγής DHT (δευτερεύουσα δράση).

Αποτελέσματα χρήσης Finasteride

Η πρωτοποριακή ανακάλυψη ενός χαπιού που σταµατάει την τριχόπτωση απαιτούσε εκτεταµένες έρευνες για να βρεθεί η ουσιαστική αποτελεσµατικότητα και η ασφάλειά του.

Πολύ μεγάλες, πολυετείς μελέτες σε χιλιάδες ασθενείς έχουν δείξει ότι το Finasteride περιορίζει την τριχόπτωση και/ή διεγείρει νέα τριχοφυΐα στην πλειοψηφία των ανδρών που χορηγείται. 

Συνοπτικά τα αποτελέσµατα της δράσης του Finasteride είναι:

  • Αυξάνει των αριθµό των τριχοθυλακίων σε αναγενές στάδιο (στάδιο ανάπτυξης) και αυξάνει τη διάρκεια αυτού, οπότε περισσότερα τριχοθυλάκια είναι σε ανάπτυξη στο τριχωτό ανά πάσα στιγµή.
  • Μειώνει τον αριθµό των τριχοθυλακίων σε τελογενές στάδιο (στάδιο ανάπαυσης) και τη διάρκεια αυτού, οπότε λιγότερα τριχοθυλάκια είναι σε περίοδο ανάπαυσης ανά πάσα στιγµή.
  • Μειώνει το χρονικό διάστηµα του κενογενούς σταδίου, οπότε µικραίνει το διάστηµα από τη στιγµή που θα αποπέσει µια τρίχα µέχρι να επανεµφανιστεί.
  • Προκαλεί αύξηση της διαµέτρου και του βάρους των τριχών.
  • Σε µακροχρόνια χρήση (>2 χρόνια) παρατηρείται αναστολή της τριχόπτωσης στο 93% των ασθενών και εµφανής ανάπτυξη µαλλιών στο 66% των ασθενών. (Σχήμα 1)
  • Αυξάνει των αριθµό των τελικών τριχοθυλακίων και προκαλεί τη σταδιακή µετατροπή των ενδιάµεσων τριχοθυλακίων σε τελικά αλλά δεν είναι σαφές κατά πόσο µετατρέπονται και οι χνοώδεις τρίχες σε τελικές.

Τα πρώτα θετικά αποτελέσματα της δράσης του Finasteride εμφανίζονται σε περίπου 3 μήνες αγωγής. Αρχικά οι ασθενείς αναφέρουν αναστολή της τριχόπτωσης, έπειτα ανάπτυξη αρχικά αδύναμης τριχοφυΐας, ενώ στους 6 μήνες αρχίζει να εμφανίζεται αύξηση στο ρυθμό ανάπτυξης των τριχών και αύξηση του πάχους τους. Στους 12 μήνες είναι εμφανής η καλύτερη κάλυψη των σημείων με προηγούμενη αραίωση, ενώ μέχρι τους 24-36 μήνες τα αποτελέσματα σταθεροποιούνται και μετέπειτα διατηρούνται. Αποτελέσματα έρευνας με διάρκεια 5 ετών, απέδειξαν ότι η εξέλιξη της ΑΓΑ και μετά τα 2 έτη συνεχίζει να αναστέλλεται όσο χορηγείται η αγωγή.

Η διακοπή της αγωγής µε Finasteride συνεπάγεται ολική αναστροφή της αποτελεσµατικότητας του και επιστροφή στα προθεραπευτικά επίπεδα ΑΓΑ και µάλιστα στα επίπεδα που θα είχε προχωρήσει η τριχόπτωση αν δεν είχε δοθεί ποτέ αγωγή. (Σχήμα 2)

finasteride 4b

Σχήμα 1. Πενταετής πιθανότητα εξέλιξης της ΑΓΑ με λήψη Finasteride σε σύγκριση με placebo, σύμφωνα με δεδομένα από φωτογραφίες των μαλλιών των ασθενών.

finasteride 4a

Σχήμα 2. Αν ο ασθενής ξεκινήσει την αγωγή όταν γίνει εμφανής η αραίωση, έχει συνήθως χάσει ήδη το 50% της μάζας των μαλλιών στις αραιές περιοχές. Η αγωγή Finasteride θα σταματήσει την τριχόπτωση και θα αυξήσει τον αριθμό των τριχών (γαλάζια γραμμή). Αν μετά από π.χ. 10 χρόνια σταματήσει την αγωγή, σε λίγο καιρό θα μεταπέσει στο σημείο που θα ήταν αν ποτέ δεν είχε λάβει την αγωγή (πράσινη γραμμή).

Στρατηγική συνδυαστικής αγωγής Finasteride & Minoxidil

Ο µηχανισµός δράσης των Finasteride και Minoxidil στην αντιµετώπιση της ΑΓΑ είναι εντελώς διαφορετικός. Η συνδυασµένη δράση τους έχει αποδειχθεί ότι είναι καλύτερη από τη δράση της κάθε ουσίας ξεχωριστά. Το Minoxidil δρα στην αύξηση του κυτταρικού πολλαπλασιασµού των κύτταρων του τριχοθυλακίου, ενώ το Finasteride δρα σε ορµονικό επίπεδο. Η συνδυασµένη δράση τους έχει αποδειχθεί ότι είναι καλύτερη από τη δράση της κάθε ουσίας ξεχωριστά. Αρκετοί ιατροί συστήνουν το συνδυασµό αυτό µε πολύ καλά αποτελέσµατα.

Εντούτοις, συνετό είναι να µην ξεκινά ο ασθενής και τις 2 αγωγές ταυτόχρονα, διότι δε θα µπορέσει να εκτιµήσει την αποτελεσµατικότητα της καθεµιάς ουσίας ξεχωριστά. 

Όσον αφορά τη δράση του Finasteride (με ή χωρίς Minoxidil) στη Μεταµόσχευση Μαλλιών, περιληπτικά έχει βρεθεί πως σχετίζεται µε γρηγορότερη επανέκφυση των µοσχευµάτων, υψηλότερη επιβίωση των µοσχευµάτων και ανώτερη ικανοποίηση των ασθενών. Ιατροί που ειδικεύονται στην αποκατάσταση μαλλιών μπορεί να συνδυάσουν το Minoxidil και το Finasteride στη θεραπεία για να πετύχουν το βέλτιστο αποτέλεσμα σε επιλεγμένους ασθενείς. (Σχήμα 3)

finasteride 4c

Σχήμα 3. Η λήψη συνδιαστικής αγωγής έχει καλύτερα αποτελέσματα (μωβ γραμμή) από το να λάβει ο ασθενής μόνο Minoxidil (πορτοκαλί γραμμή) ή μόνο Finasteride (γαλάζια γραμμή). Αν όμως διακόψει οποιαδήποτε από τις 2 αγωγές θα χάσει τα μαλλια που η συγκεκριμένη αγωγή του έχει «κρατήσει», ενώ αν διακόψει και τις 2 αγωγές σε λίγο καιρό θα μεταπέσει στο σημείο που θα ήταν αν ποτέ δεν είχε λάβει καμία αγωγή (πράσινη γραμμή).

Παρενέργειες

H έµµεση αντι-ανδρογόνος δράση του Finasteride προκαλεί έντονο σκεπτικισµό στους ασθενείς που λαµβάνουν ή σκοπεύουν να λάβουν αγωγή µε Finasteride. Είναι δικαιολογηµένη η ανησυχία πως ένα σκεύασµα που δρα συστεµικά και όχι μόνο τοπικά µπορεί να έχει άγνωστες επιπτώσεις στην ορµονική ισορροπία ενός τόσο ευαίσθητου συστήµατος όσο το αναπαραγωγικό σύστηµα του ανδρός. Η έρευνα στράφηκε στις πιθανές βραχυπρόθεσµες και µακροπρόθεσµες παρενέργειες που πιθανόν εγκυµονεί η χρήση του Finasteride.

Όλα αυτά τα χρόνια, η εµπειρία από τη χρήση του Finasteride 5mg για την αντιµετώπιση της ΚΥΠ είναι τεράστια, ενώ πλέον έχει αποκτηθεί σηµαντική εµπειρία και από την αντιµετώπιση της ΑΓΑ με το Finasteride 1mg, µε χαµηλότατο ποσοστό ανεπιθύµητων ενεργειών. Οι συχνότερες παρενέργειες και ανεπιθύμητες ενέργειες που παρουσιάστηκαν με τη δοσολογία 5mg/ημέρα, δηλαδή 5 φορές πιο μεγάλη δόση από αυτή που λαμβάνεται για την αντιμετώπιση της ΑΓΑ είναι οι παρακάτω:

1. Σεξουαλικές Δυσλειτουργίες

Από τις πρώτες μελέτες για την ασφάλεια της χρήσης του Finasteride σε ασθενείς με ΚΥΠ, τρείς Σεξουαλικές Δυσλειτουργίες (ΣΔ, sexual adverse experiences), αναφέρθηκαν:

  • Στυτική δυσλειτουργία
  • Μείωση της libido
  • Διαταραχές εκσπερμάτωσης («αραιότερο» ή «πυκνότερο» σπέρμα)

Η πολυπληθέστερη έρευνα που έχει δημοσιευτεί με θέμα την ασφάλεια του Proscar® (διενεργήθηκε σε πληθυσμό 14.772 ασθενών και κατά τη διάρκεια 8 ετών λήψης του σκευάσματος, δηλαδή σε σύνολο ≈43.000.000 δόσεων αναφέρθηκαν οι παρακάτω ανεπιθύμητες ενέργειες:

  • Ανικανότητα/διαταραχή εκσπερμάτωσης: 2,1%
  • Μειωμένη libido: 1,0%
  •  Γυναικομαστία/μασταλγία: 0,4%

Η συχνότητα των ανεπιθύμητων ενεργειών ήταν παρόμοια με του placebo όμως και άρα το σκεύασμα κρίθηκε ως άριστα ασφαλές!

Η ερευνητική ομάδα του Kaufman (Finasteride Male Pattern Hair Loss Study Group) έλεγξαν 1.553 μέλη αυτής της ηλικιακής ομάδας και η συχνότητα των ΣΔ που αναφέρονται έπειτα από 2 χρόνια αγωγής Finasteride σε σύγκριση με το placebo είναι τα παρακάτω (Πίν. 2):

Ανεπιθύμητη ενέργεια Ποσοστό % των ασθενών υπό αγωγή Finasteride Ποσοστό % των ασθενών υπό αγωγή placebo
  12 μήνες 24 μήνες 12 μήνες 24 μήνες
Διαταραχές στύσης 1,4% 0,7% 1,1% 0
Μειωμένη libido 1,9% 1,1% 1,3% 1,7%
Μείωση όγκου εκσπερμάτωσης 1,0% 0.2% 0,7%  0%

Για άλλη μια φορά αποδείχθηκε πως το προφίλ ασφαλείας και ανοχής του φαρμάκου είναι άριστο.

Ποσοστό 1-2% (αντίστοιχο του placebo) εµφανίζει Σεξουαλικές Δυσλειτουργίες (ΣΔ), όπως στυτική δυσλειτουργία, µείωση της libido και διαταραχές εκσπερµάτωσης, που συνήθως είναι αυτοπεριοριζόµενες µε τη συνέχιση της αγωγής, ενώ πρόσφατα έχουν αναφερθεί και µη αναστρέψιµες ΣΔ και παρενέργειες από το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα, που όµως δεν έχουν επιβεβαιωθεί.

Ερωτήματα σχετικά με τη δυνατότητα του Propecia® να σχετίζεται με την ανάπτυξη ή με την πρόοδο του καρκίνου του προστάτη απαντήθηκαν σε μία μελέτη που παρουσιάστηκε το 2003 και τελικά αποδείχθηκε πως το Finasteride πιθανόν να έχει ακόμα και καρκινοπροστατευτική δράση έναντι στην πιθανότητα νεοπλασίας του προστάτη.

Finasteride και γυναίκες

Οι γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία δεν πρέπει ούτε καν να αγγίζουν ταµπλέτες που περιέχουν Finasteride, αφού αυτό απορροφάται από το δέρµα. Προκείµενου να αποφευχθεί ακούσια επαφή γυναικών µε το Finasteride, τόσο οι ταµπλέτες Proscar® όσο και οι ταµπλέτες Propecia® είναι καλυµµένες µε σκληρή κάψα. Για τους ίδιους λόγους, άτοµα υπό αγωγή µε Finasteride δεν µπορούν να είναι αιµοδότες πριν την πάροδο 6 µηνών από τη διακοπή της αγωγής, αφού το αίµα τους πιθανόν να µεταγγιστεί σε έγκυο γυναίκα. 

Η χρήση του Finasteride από γυναίκες µε FPHL που είναι σε προ-εµµηνοπαυσιακή ηλικία είναι ιατρικώς απαγορευµένη, εκτός αν οι γυναίκες αυτές είναι ενήµερες για τους πιθανούς κινδύνους και λαµβάνουν αποτελεσµατικά µέτρα αντισύλληψης.

Περίληψη

To Finasteride αποτελεί την πιο ορθολογιστική προσέγγιση στην αντιµετώπιση της ΑΓΑ, έχει αποδειχθεί ως η πιο αποτελεσµατική αγωγή ενάντια στην ΑΓΑ και δρα σε µακροχρόνια βάση στο σύνολο σχεδόν των ανδρών µε ΑΓΑ (>90%), παρά το γεγονός ότι δεν αναστέλλει και τους δυο τύπους του ένζυµου 5α-R. 

Η διακοπή της αγωγής µε Finasteride συνεπάγεται ολική αναστροφή της αποτελεσµατικότητας του και επιστροφή στα προθεραπευτικά επίπεδα ΑΓΑ και µάλιστα στα επίπεδα που θα είχε προχωρήσει η τριχόπτωση αν δεν είχε δοθεί ποτέ αγωγή. Σε ελάχιστο ποσοστό των ασθενών (1-2%) εµφανίζονται Σεξουαλικές Δυσλειτουργίες, που, όµως, είναι σχεδόν πάντοτε αναστρέψιµες µε τη διακοπή της αγωγής και συχνά ακόμα και µε τη συνέχισή της. Στόχος του ιατρού είναι να εξηγήσει στον ασθενή την ασφάλεια και αποτελεσµατικότητα του Finasteride, να ξεδιαλύνει τους µύθους και τις φοβίες του και εφόσον αποφασίσει να προχωρήσει σε αγωγή, να τον παρακολουθεί στενά.

 

Επιστημονική επιμέλεια κειμένου:
Dr. Κωνσταντίνος Αναστασάκης MD, PhD, Χειρουργός Κεφαλής & Τραχήλου, Ωτορινολαρυγγολόγος
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Δημοκρίτειου Παν/μιου
Diplomate of the American Board of Hair Restoration Surgery, ABHRS

Βιβλιογραφία
Κωνσταντίνος Αναστασάκης, Ανδρογενετική Αλωπεκία, από το Α ως το Ω. - 1η έκδοση - Αθήνα 2015, Εκδόσεις Γ. ΖΕΒΕΛΕΚΑΚΗΣ και ΣΙΑ ΕΕ., 874 σελίδες. ISBN 978-618-81608-0-4

Ηλεκτρονικές Πηγές
Κύρια πηγή κειμένου: www.ishrs.org (ημερομηνία προσπέλασης 1-8-2016)

 

Log in

create an account