Παρατηρείτε ότι έχετε αρχίσει να χάνετε μαλλιά και θέλετε να σταματήσετε την τριχόπτωση ή ακόμη και να την αντιστρέψετε αν γίνεται. Μία από τις επιλογές σας είναι η ιατρο-φαρμακευτική αγωγή αποκατάστασης μαλλιών, χρησιμοποιώντας ένα από τα εγκεκριμένα φάρμακα ενάντια στην τριχόπτωση. Μια άλλη επιλογή είναι να δοκιμάσετε κάποια από τις καλλυντικές αγωγές που ισχυρίζονται ότι θα σταματήσουν την τριχόπτωση και θα διεγείρουν την ανάπτυξη νέας τριχοφυΐας.

Αλλά ποιο από όλα να χρησιμοποιήσει κανείς;

Η επιλογή οποιασδήποτε αγωγής για την αποκατάσταση μαλλιών μπορεί να αποδειχθεί ένα ιδιαίτερα δύσκολο έργο. Δεκάδες προϊόντα διαφημίζονται στο διαδίκτυο και σε περιοδικά ή σε άλλα έντυπα μέσο. Κάποια είναι «φυτικά», κάποια άλλα «φυσικά», κάποια είναι φαρμακευτικές ουσίες και τα περισσότερα ισχυρίζονται πως είναι «αποδεδειγμένα αποτελεσματικά».

Με ποια κριτήρια μπορείτε να διάλεξε ανάμεσα σε όλα αυτά τα προϊόντα;

O «χρυσός κανόνας» για επιλέξετε είναι η έγκριση ενός προϊόντος από τους αρμόδιους Κρατικούς και Επιστημονικούς φορείς για χρήση στην αγωγή της τριχόπτωσης. Η έγκριση από τους αρμόδιους φορείς σημαίνει ότι το προϊόν έχει ελεγχθεί διεξοδικά σε σχέση με την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του σε κλινικές μελέτες που ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές για το σχεδιασμό της έρευνας, στον αριθμό των ατόμων που συμμετέχουν στις μελέτες και στη στατιστική ανάλυση των δεδομένων της έρευνας.

Αν το κριτήριο σας για την επιλογή προϊόντος είναι η έγκριση από τους Κρατικούς και Επιστημονικούς αρμόδιους φορείς, τότε ξεκαθαρίζει αμέσως η επιλογή. Μόλις δύο προϊόντα παγκοσμίως έχουν εγκριθεί για την αντιμετώπιση της τριχόπτωσης που προκαλείται από την Ανδρογενετική Αλωπεκία και τη διέγερση νέας τριχοφυΐας:

• Η ουσία Minoxidil, μία φαρμακευτική ουσία τοπικής εφαρμογής
• Η ουσία Finasteride, μία φαρμακευτική ουσία που χορηγείται από το στόμα.

Μια τρίτη φαρμακευτική ουσία, το Dutasteride, βρίσκεται για την ώρα στο στάδιο των κλινικών δοκιμών προκειμένου να επιβεβαιωθεί αν πράγματι είναι αποτελεσματικό και ασφαλές και ενάντια στην ανδρική Ανδρογενετική Αλωπεκία. Δρα με παρόμοιο μηχανισμό με το Finasteride και έχει εγκριθεί σε κάποιες χώρες στην Ευρώπη για χρήση ενάντια στην τριχόπτωση και σε κάποιες περιπτώσεις συνταγογραφείται για την ίδια χρήση και στις ΗΠΑ, χωρίς όμως να έχει πάρει επίσημη έγκριση (off-label).

Είναι σημαντικό να θυμάται κανείς πως παρόλου που τα εγκεκριμένα φάρμακα ενάντια στην τριχόπτωση ανήκουν στα μη-συνατγογραφούμενα φάρμακα (ΜΗΣΥΦΑ) και ο ασθενής μπορεί να τα αγοράσει χωρίς συνταγή ιατρού, η πιο αποτελεσματική χρήση φαρμακευτικής αγωγής για την αποκατάσταση των μαλλιών πραγματοποιείται υπό την επίβλεψη ενός Δερματολόγου ή ενός ιατρού ειδικευμένου στην αποκατάσταση και στη Μεταμόσχευση Μαλλιών.

Η αντιμετώπιση της τριχόπτωσης με ιατρο-φαρμακευτική αγωγή ή με χειρουργικά μέσα (Μεταμόσχευση Μαλλιών) πραγματοποιείται με τον βέλτιστο τρόπο όταν η αιτία της τριχόπτωσης έχει διαγνωσθεί σωστά από έναν Δερματολόγο ή έναν ιατρό ειδικευμένο στην αποκατάσταση μαλλιών. Μάλιστα, στα περισσότερα άτομα, η Μεταμόσχευση Μαλλιών είναι πιο αποτελεσματική όταν συνδυάζεται με την ιατρο-φαρμακευτική αγωγή.

Τι πρέπει να γνωρίζεται γενικά για τις φαρμακευτικές αγωγές ενάντια στην τριχόπτωση;

Πριν προχωρήσει κανείς στην ανάγνωση των επόμενων, αναλυτικών, ενοτήτων για τις ιατρο-φαρµακευτικές αγωγές ενάντια στην τριχόπτωση και την Ανδρογενετική Αλωπεκία (ΑΓΑ), πρέπει να τονιστούν τα παρακάτω:

• Είναι γνωστό ότι δεν υπάρχει οριστική θεραπεία για την ΑΓΑ. Οτιδήποτε χρησιμοποιεί ο ασθενής είναι αγωγή και όσο τη χρησιμοποιεί θα απολαµβάνει τα όποια αποτελέσµατα. Αν την διακόψει, σύντομα τα μαλλιά που του έβγαλε ή που του κράτησε η αγωγή στο κεφάλι, θα πέσουν. 
• Αυτό παραξενεύει πολλούς ασθενείς, διότι επιθυμούν μια «οριστική λύση» με φαρμακευτική αγωγή. Όμως, η ΑΓΑ έχει γονιδιακή αιτιολογία, όπως οι περισσότερες ασθένειες. Όποιαδήποτε ασθένεια και αν έχει κάποιος, η δράση της αγωγής διαρκεί όσο και η χρήση της: υπέρταση, χοληστερίνη, σάκχαρο, επιληψία, κατάθλιψη κτλ. Κανενός φαρμάκου η δράση δεν «αποθηκεύεται». Όσο το παίρνει κανείς δουλεύει, όταν το σταματήσει, το πρόβλημα επανέρχεται. Το ίδιο λοιπόν συμβαίνει και την αγωγή για την ΑΓΑ.
• Χωρίς αντιµετώπιση, η ΑΓΑ είναι µια συνεχώς εξελισσόµενη κατάσταση, ωστόσο, ο ρυθµός της εξέλιξης είναι εξαιρετικά µεταβλητός. Είναι βέβαιο, όµως, πως όσο νωρίτερα ξεκινήσει µια επιτυχηµένη αγωγή τόσο το καλύτερο. Η απώλεια χρόνου χωρίς αγωγή ή χρησιμοποιώντας µια αναποτελεσµατική αγωγή, για 12 ή και περισσότερους µήνες, µπορεί να επηρεάσει αρνητικά την μελλοντική ανταπόκριση σε µια εγκεκριµένη και αποτελεσµατική αγωγή που αργότερα θα λάβει κάποιος. Οι τρίχες που χάνονται στο διάστημα που κανείς χρησιμοποιεί μια αναποτελεσματική αγωγή έχει αποδειχθεί πως δεν µπορούν να ανακτηθούν στο σύνολό τους ακόμα και αν αργότερα πάρει μια εγκεκριμένη αγωγή. 
• Δεν πρέπει να περιµένει κανείς να δει τα µαλλιά του αραιωµένα για να επισκεφθεί έναν ιατρό. Αν νομίζετε ότι χάνετε πολλά μαλλιά για καιρό, πηγαίνετε σε ένα Δερματολόγο ή ένα ιατρό ειδικευμένο στην Μεταμόσχευση Μαλλιών. Έχει αποδειχθεί πως µέχρι το ανθρώπινο µάτι να µπορέσει να ξεχωρίσει την µείωση της πυκνότητας στα µαλλιά, έχει χαθεί ήδη το 50% της μάζας των μαλλιών, είτε ως τριχόπτωση είτε ως λέπτυνση των τριχών. Ο Δερματολόγος ή ο ιατρός εξειδικευμένος στη Μεταμόσχευση Μαλλιών μπορεί να δώσει έγκαιρη διάγνωση πριν φανεί η αραίωση και πριν να είναι αργά.
• Εκτός από τις εγκεκριμένες και κλινικά αποδεδειγµένα αποτελεσµατικές φαρµακευτικές ουσίες Minoxidil και Finasteride, όλες οι µη εγκεκριμένες ουσίες µε πιθανές τριχογενετικές δυνατότητες θα οδηγήσουν σε σαφώς υποδεέστερα αποτελέσµατα από αυτά που θα είχε επιτύχει ο ασθενής µε µια εγκεκριµένη αγωγή. Τίποτα περισσότερο. Καλλυντικά, βότανα, λοσιόν από φυτικά και άλλα σκευάσματα είναι πάντοτε υποδεέστερα των εγκεκριμένων φαρμάκων και λιγότερο ασφαλή. Εντούτοις, είναι πάντοτε πιο ακριβά!
• Η ανταπόκριση στην κάθε αγωγή, ακόμα και στις εγκεκριμένες αγωγές, είναι εξατοµικευµένη και µη προβλέψιµη. Κάποιοι ασθενείς ανταποκρίνονται καλά, κάποιοι άλλοι όχι. Ακόµα και για τα εγκεκριµένα και ασφαλή σκευάσµατα δεν µπορεί να υπάρξει ακριβής πρόβλεψη για την αποτελεσµατικότητα. Ιατρός και ασθενής δεν ξέρουν αν, πόσο σύντοµα και για πόσο διάστηµα θα «δουλέψει» η κάθε ουσία. Μόνο η δοκιµή και η επιµονή στη λήψη της αγωγής για ικανοποιητικό διάστηµα µπορεί να απαντήσει τα παραπάνω ερωτήµατα. 
• Τα αποτελέσματα της εγκεκριμένης φαρµακευτικής αγωγής δεν πρέπει να κρίνονται πολύ σύντομα. Συγκεκριμένα, αν δεν έχουν βγει μαλλιά μέχρι τους 6 μήνες αγωγής, πρέπει να δίνεται παράταση για άλλους 6 μήνες. Αν και πάλι δεν είναι ικανοποιητικά τα αποτελέσματα, η αγωγή πρέπει να διακόπτεται και να αλλάζει, σε συνεννόηση με τον ιατρό πάντοτε. Αν πάλι τα αποτελέσματα είναι θετικά νωρίς, θα πρέπει κανείς να γνωρίζει πως θα φτάσουν πιθανότατα στο μέγιστο βαθμό τους στους 12 μήνες και η αγωγή πρέπει να συνεχίζεται για όσο καιρό ενδιαφέρουν τον ασθενή τα μαλλιά του.
• Ο ιατρός θα πρέπει να κρατάει αντικειµενικά στοιχεία της κατάστασης του ασθενούς. Οι φωτογραφίες του τριχωτού µε την έναρξη της αγωγής και η επανεξέταση σε 3, 6 και 12 µήνες δίνουν µια σαφή, αντικειµενική εικόνα και «εξισορροπούν» τις όποιες εποχικές διακυµάνσεις στα μαλλιά που µπορεί να αποκρύψουν ή να «µεγεθύνουν» την αποτελεσµατικότητα µιας αγωγής.
• Ποτέ δεν πρέπει ο ασθενής να διακόπτει από μόνος του μια φαρµακευτική αγωγή που έχει ικανοποιητική αποτελεσµατικότητα, παρά µόνον αν εµφανιστεί κάποια παρενέργεια. Είναι λάθος να γίνονται «διαλείµµατα» στην αγωγή προκειµένου να «ξεκουραστεί το δέρµα». Αν η αγωγή είναι εγκεκριµένη, έχει σαφή ένδειξη ενάντια στην ΑΓΑ και αν δεν έχουν γίνει προσθήκες συστατικών, µπορεί να συνεχιστεί επ’ αόριστον µε απόλυτη ασφάλεια. Η διακοπή της αγωγής έστω και για λίγες ηµέρες προκαλεί αναστροφή των αποτελεσµάτων, έντονη τριχόπτωση, αδικαιολόγητη αναταραχή και ψυχική ένταση, απώλεια της αισιοδοξίας του για το µέλλον της εικόνας των µαλλιών του και αποπροσανατολισµό του προς «ασφαλέστερες-φυσικές» αγωγές που αδειάζουν το πορτοφόλι του, ενώ είναι και σαφώς και πάντοτε υποδεέστερες από τις εγκεκριµένες φαρµακευτικές αγωγές. Επίσης, τα µαλλιά που «χάνονται» σε κάθε τέτοια αδικαιολόγητη διακοπή της αγωγής δεν είναι καθόλου βέβαιο πως θα ανακτηθούν µε την επανεκκίνησή της.
• Καµία αγωγή δεν εµφανίζει αποτελέσµατα σε λιγότερο από 3-4 µήνες. Τα αποτελέσµατα της αγωγής δεν µπορούν να εµφανιστούν στις τρίχες των υπαρχόντων τριχοθυλακίων, αλλά µόνο στις τρίχες που θα εµφανιστούν στον επόµενο κύκλο ζωής. Τα πρώτα κλινικά σηµεία τριχογενετικής δράσης, ουσιαστικά η βελτίωση της κάλυψης του τριχωτού, δεν θα εµφανιστούν πριν τα «νέα» µαλλιά να φτάσουν σε µήκος 1-2cm, διάστηµα που είναι πάντοτε >4-6 µήνες. Οπότε υπομονή.
• Το γεγονός αυτό εξηγεί και την καθυστέρηση της εµφάνισης αποτελέσµατος από κάποια αγωγή για την τριχόπτωση, αφού πρέπει το τριχοθυλάκιο να εισέλθει στο νέο αναγενές στάδιο προκειµένου να φανεί η δράση της όποιας αγωγής.
• Επίσης, η εµφάνιση τριχόπτωσης µε την έναρξη κάποιας αποτελεσµατικής αγωγής ενάντια στην ΑΓΑ είναι αποτέλεσµα του παραπάνω µηχανισµού. Τα τριχοθυλάκια στα οποία δρα η ενεργή ουσία, διακόπτουν αιφνιδίως τον κύκλο ζωής τους, εισέρχονται σε εσπευσµένο τελογενές στάδιο (στάδιο ανάπαυση και πτώσης της τρίχας), προκειµένου να επανεµφανιστούν παράγοντας πλέον πιο χοντρή και μακρύτερη τρίχα. 
• Ο ιατρός πρέπει να «εκπαιδεύει» τον ασθενή στη σωστή χρήση των εγκεκριµένων φαρµάκων καθότι οι περισσότεροι ασθενείς αν δεν λάβουν σαφέστατες οδηγίες, θα τα χρησιµοποιήσουν λανθασµένα και θα έχουν µειωµένα ή µηδενικά αποτελέσµατα.
• Ο ασθενής πρέπει να κατευθύνεται µόνο προς εγκεκριµένες φαρµακευτικές αγωγές και να αποφεύγει ανούσιες «περιπλανήσεις» σε ψευδοεπιστηµονικά συµπληρώµατα διατροφής, λοσιόν και σαµπουάν που τον εξαντλούν οικονοµικά και ψυχολογικά, ενώ χάνει και την εµπιστοσύνη του στην πραγµατική Επιστήµη.
• Με τη στενή παρακολούθηση του ασθενούς, τη χάραξη κατάλληλης στρατηγικής αντιµετώπισης της ΑΓΑ και τη ψυχολογική υποστήριξη προκειµένου να µη διακόπτεται η αγωγή, όταν φυσικά αυτή είναι αποτελεσµατική, αντίθετα µε τα «πιστεύω» κάποιων ιατρών και ασθενών, η πλειοψηφία των ασθενών µε ΑΓΑ θα µπορέσει να διατηρήσει µια ικανοποιητική εικόνα στα µαλλιά για χρόνια, ακόµα και για δεκαετίες. Απλώς πρέπει ο ιατρός να βοηθήσει τον κάθε ασθενή να επιλέξει την κατάλληλη αγωγή και να παραµείνει πιστός σε αυτή.

Περίληψη

Αν θέλει κανείς να αντιμετωπίσει ουσιαστικά την ανδρική Ανδρογενετική Αλωπεκία (ΑΓΑ) και την γυναικεία Ανδρογενετική Αλωπεκία (ΓΑΑ) πριν καταφύγει στη Μεταμόσχευση Μαλλιών, τι πρέπει να κάνει;

Το πιο σημαντικό είναι να καταλάβει πως ΔΕΝ υπάρχει οριστική θεραπεία για την ΑΓΑ ή την ΓΑΑ και πως οποιαδήποτε αγωγή και να χρησιμοποιήσει θα πρέπει να συνεχίσει να τη χρησιμοποιεί για όσο καιρό τον ενδιαφέρουν τα μαλλιά του. 

Δεν υπάρχουν «θεραπείες» μηνών που μετά «γίνεται καλά», δεν πρέπει ποτέ κανείς να διακόπτει την αγωγή που του έχει δώσει ο ιατρός με το πρόσχημα πως πρέπει να «ξεκουραστεί» το δέρμα, δεν πρέπει κανείς να χρησιμοποιεί την αγωγή του όποτε το θυμηθεί.

Αν αποφασίσει κανείς πως θα πάρει το θέμα των μαλλιών του σοβαρά, υπεύθυνα, μόνο τότε θα ανταμειφθεί για την προσπάθειά του με περισσότερα μαλλιά. Όλοι όσοι ακολουθούν μια σωστά καταστρωμένη στρατηγική για την αντιμετώπιση της ΑΓΑ, σώζουν τα μαλλιά τους, ή τουλάχιστον καθυστερούν για πάρα πολλά χρόνια την αραίωση. 

Ο ιατρός που αναλαμβάνει έναν ασθενή με ΑΓΑ είναι ο «στρατηγός» που καταστρώνει ένα ρεαλιστικό σχέδιο Τριχογενετικής αγωγής. Ο ιατρός πρέπει να είναι γνώστης όλων των πραγματικών λύσεων, και κυρίως των ψεύτικών λύσεων που πλήθος επιτήδειων υπόσχεται, εξαπατώντας το κοινό, εκμεταλλευόμενοι την επιθυμία του ανθρώπου να παραμείνει νέος και όμορφός/η. Τέλος, ο ιατρός πρέπει να μπορεί να ξεχωρίσει τις σπάνιες φορές που ο ενδιαφερόμενος έχει ιδιαίτερα «δυνατά» γονίδια ΑΓΑ και να τον αποτρέψει από το ασχοληθεί άδικα με μια μάχη που είναι εξαρχής χαμένη. 

Μην ξεχνάτε, η ομορφιά δεν είναι επιφανειακή.