Ο άνδρας που χάνει µαλλιά, παλαιότερα ρώταγε για κάποια λύση τον κουρέα, τον φαρµακοποιό, το γνωστό ή τον φίλο και σπανιότερα θα ξεκινούσε την ενηµέρωσή του από τον ιατρό. Σήµερα, αρχικά θα αναζητήσει πληροφορίες από το Internet και αργότερα θα τις επιβεβαιώσει µε κάποια από τις παραπάνω πηγές. Η κυριότερη πηγή πληροφόρησης είναι το Internet και, όπως αναφέρθηκε και στον πρόλογο, πλήθος ουσιών προτείνονται προς χρήση ενάντια στην τριχόπτωση από πολλούς «ειδήµονες ασθενείς» (expert patients). Το Internet είναι εύκολα προσβάσιµο, δωρεάν, ανώνυµο και πλούσιο σε πληροφορία, συχνότερα όµως πληροφορία κακής ποιότητας!

Ειδικότερα για τα θέµατα τριχόπτωσης, υπάρχουν Forums που είναι αφοσιωµένα στην τριχόπτωση και ειδικά στην ανδρική και Γυναικεία Ανδρογενετική Αλωπεκία, τα λεγόμενα Hairloss Forums.

Τι είναι τα Hairloss Forums;

Είναι διαδικτυακοί τόποι «συνάθροισης/συνάντησης» ατόµων και ιδεών. Το Forum µπορεί να παροµοιαστεί σαν ένας ηλεκτρονικός online πίνακας όπου χρήστες µε κοινά ενδιαφέροντα, µπορούν να τοποθετήσουν τις απόψεις και σηµειώσεις τους πάνω σε ένα ή περισσότερα θέµατα. Αποτελεί ένα online εργαλείο στο οποίο εγγεγραµµένα µέλη ή και απλοί επισκέπτες µπορούν να δηµιουργήσουν συζητήσεις, να ανταλλάξουν απόψεις, ιδέες και να µοιράζονται πληροφορίες για θέµατα ποικίλης ύλης, λειτουργώντας ως µία διαδικτυακή κοινότητα.

Δυστυχώς τα Forums που ασχολούνται µε τα θέµατα τριχόπτωσης, είναι ενίοτε πηγές παραπληροφόρησης, εξαπάτησης, συνωµοσιολογίας και έκφρασης ακραίας επιθετικότητας. 

Ας δούµε τι συµβαίνει συχνά σε αυτά τα Forums:

• Υπάρχει ένα γενικό κλίμα συνωμοσιολογίας εναντίων των ιατρών, πως εκμεταλλεύονται τους ασθενείς με τριχόπτωση, πως δεν γνωρίζουν το αντικείμενο της τριχόπτωσης και πως εσκεμμένα κατευθύνουν τους ασθενείς σε αναποτελεσματικές λύσεις προκειμένου να πλουτίσουν.
• Υπάρχει ένα γενικό κλίμα συνωμοσιολογίας εναντίων των φαρμακευτικών εταιρειών πως είτε κρύβουν την λύση για την τριχόπτωση ή πως δεν ασχολούνται προκειμένου να μην θιγούν συμφέροντα κάποιων κλάδων.
• Πίσω από την πλήρη ανωνυμία που παρέχει το Internet, άτοµα χωρίς κανένα επιστηµονικό υπόβαθρο, παραθέτουν και …κρίνουν επιστηµονικά άρθρα, προτείνουν αγωγές και συνδυασµούς φαρμακευτικών ή καλλυντικών σκευασµάτων σε άλλα µέλη, σχολιάζουν και κρίνουν ιατρούς ή χειρουργούς Μεταµόσχευσης Μαλλιών στην Ελλάδα και το εξωτερικό και τα αποτελέσματά τους.
• Στα Forums αυτά προβάλλονται ως αποτελεσµατικές κάποιες αγωγές που ουδείς ιατρός θα πρότεινε ποτέ σε άνδρα µε ΑΓΑ, όπως ισχυρά αντι-ανδρογόνα. Σε τέτοιας χαµηλής ποιότητας πηγές πληροφόρησης τονίζονται τα «αρνητικά» εγκεκριµένων και αποτελεσµατικών αγωγών και προάγονται ανούσια και ψευδο-επιστηµονικά προτερήµατα «φυσικών», φυτικών, εναλλακτικών και άλλων αγωγών, τις περισσότερες φορές, αυτοσχέδιων.
• Μέλη του Forum µε µεγάλο αριθµό δηµοσιεύσεων (posts), άρα και µε «κύρος» (όχι όµως επιστημονική γνώση), αναλαµβάνουν µε την «αυθεντία» ειδικού ιατρού να «γαλουχήσουν» τα νέα µέλη-επισκέπτες στις «κατάλληλες αγωγές» και στους «κατάλληλους ιατρούς», από τους οποίους συχνά έχουν οικονομική ανταπόδοση επειδή «στέλνουν πελάτες» ή αποτρέπουν «πελάτες» από τον να πάνε σε κάποιον …ανταγωνιστή
• Ενίοτε τα «έµπειρα» µέλη προτείνουν στα νέα µέλη να δοκιµάσουν (δυνητικά επιβλαβείς) αγωγές, αναφέροντας (δυνητικά ψευδώς) πως και οι ίδιοι τις χρησιµοποιούν µε επιτυχία, προκειµένου το απεγνωσµένο νέο µέλος, που νοµίζει πως βρήκε µια όαση γνώσης και κατανόησης, να γίνει το «ινδικό χοιρίδιο» για τη δοκιµή ενός νέου θαυµατουργού σκευάσµατος που είναι σε πειραµατικό στάδιο αλλά η εταιρεία παραγωγής (µε άγνωστη έδρα) αναζητά online εθελοντές για τις πρώτες δοκιµές!

Στο εξωτερικό, το τοπίο στα hairloss Forums ήταν στην αρχή της εμφάνισής τους (περίπου 1998) όπως ακριβώς περιγράφηκε παραπάνω, επιθετικό, δόλιο και γεμάτο παραπληροφόρηση. 

Εδώ και μερικά χρόνια, είναι αυστηρά διαχειρισμένα (moderated) προκειμένου να διατηρείται η ελευθερία λόγου αλλά να υπάρχουν κανόνες: να μην υπάρχει φανατισμός, να τηρούνται τρόποι «καλής συμπεριφοράς», να μην δίνονται ιατρικές συμβουλές από μη-ιατρούς, να μην προωθούνται ιατροί χωρίς να δηλώνεται η όποια οικονομική σχέση με αυτόν που γράφει θετικά σχόλια, να μην συκοφαντούνται ιατροί και γενικά το πλαίσιο λειτουργίας είναι ρυθμισμένο προς όφελος του καταναλωτή και του Κλάδου γενικότερα. 

Οι διαχειριστές έχουν δικαίωμα να αφαιρούν, να διαμορφώνουν, να μετακινούν ή να κλείνουν οποιοδήποτε θέμα για οποιονδήποτε λόγο αλλά γενικά αυτό γίνεται σύμφωνα με μια πολιτική «ίσων αποστάσεων» και όχι μεροληψίας ή εύνοιας μιας άποψης έναντι κάποιας άλλης.

Γιατί δεν πρέπει να φτιάχνει κανείς «αγωγές» μόνος του από το Internet

Οι πάσχοντες από ΑΓΑ που βλέπει στο ιατρείο του ένας ιατρός ειδικευμένος στην τριχόπτωση και στη Μεταμόσχευση Μαλλιών είναι συχνά µέλη σε τέτοια Forums και έχουν αντλήσει πλήθος άχρηστες, επιζήµιες και αποπροσανατολιστικές πληροφορίες για την κατάστασή τους και γνωρίζουν δεκάδες ουσίες µε πιθανό τριχογενετικό δυναµικό. 

Πολλοί από αυτούς έχουν ήδη δοκιμάσει να «κατασκευάσουν» σκευάσματα ενάντια στην τριχόπτωση, σύμφωνα με «οδηγίες» που βρήκαν στο Internet. 

Σε γενικές γραμμές είναι δελεαστικό να ξεκινήσει κάποιος ένα πρόγραμμα αποκατάστασης μαλλιών χρησιμοποιώντας προϊόντα που δεν είναι επίσημα εγκεκριμένα και ακολουθώντας «συνταγές» που βρίσκει κανείς στο Internet και σε Forums που ασχολούνται με την τριχόπτωση. Η οικονομία ενός τέτοιο προγράμματος μπορεί να είναι ελκυστική όπως ελκυστικές μπορούν να είναι και οι «μαρτυρίες» χρηστών που ισχυρίζονται πως έβγαλαν μαλλιά «γρήγορα και φθηνά». 

Παρόλα αυτά, ένα πρόγραμμα «κάντο μόνος σου» γενικά δεν αποδίδει αποτελέσματα και σε κάποιες περιπτώσεις έχει επιβλαβείς επιδράσεις στο δέρμα, στα τριχοθυλάκια και στο σώμα γενικότερα. 

Ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα, μερικά από τα στοιχεία που δεν γνωρίζουν και επίσης δεν φαντάζονται πως δεν γνωρίζουν είναι τα εξής:

1. Πόσες τρίχες «βγάζει» το σκεύασµα ανά cm2;

2. Τι τρίχες είναι αυτές, χνούδι ή τελικές, χοντρές, κανονικές τρίχες;

3. Σε ποιες περιοχές δρα, στην κορυφή, στην πρόσθια περιοχή, παντού;

4. Τι παρενέργειες έχει, τοπικές ή συστεμικές (σε ολόκληρο το σώμα);

5. Είναι κατάλληλο και για τα 2 φύλα;

6. Τι αλληλεπιδράσεις µε άλλες ουσίες έχει;

7. Τι µακροπρόσθεσµη ασφάλεια έχει;

8. Πόσο είναι το κόστος αγωγής/µήνα;

9. Πόσες φορές τι µέρα πρέπει να λαµβάνεται; 

10. Ποια είναι το ιδανική δόση σε ml;

11. Πως συγκρίνεται η αποτελεσµατικότητά τους απέναντι στις 2 εγκεκριµένες φαρµακευτικές αγωγές ενάντια στην ΑΓΑ;

Οι ασθενείς λοιπόν δε γνωρίζουν τη συχνότητα των παρενεργειών, ούτε τη βαρύτητα, ούτε την αναστρεψιµότητά τους ή µη, ούτε µπορούν να γνωρίζουν την έννοια του µακροπρόθεσµου οφέλους, επειδή ακριβώς τους λείπουν λεπτοµέρειες για αυτά τα στοιχεία, λόγω ελλιπούς πληροφόρησης ή παραπληροφόρησης.

Σε κάθε περίπτωση είναι πιο αποτελεσματικό και πιο αποδοτικό να συμβουλευτείτε έναν Δερματολόγο ή έναν ιατρό που ειδικεύεται στην Μεταμόσχευση Μαλλιών. Επίσης πρέπει να βρείτε ένα ιατρό που μπορεί να σας εξασφαλίσει, αφενός, ότι θα διαγνωσθεί σωστά η αιτία της τριχόπτωσης και αφετέρου ότι θα διαμορφωθεί ένα πρόγραμμα αποκατάσταση μαλλιών που ταιριάζει στις οικονομικές και στις προσωπικές-αισθητικές ανάγκες σας.